2025 yılında Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı (EKPSS) ile engelli bireylerin kamu kurumlarına atanması konusu, Türkiye’deki istihdam politikalarında önemli bir yer tutmaktadır. Engellilerin işgücüne katılımını artırmak ve bağımsız yaşam koşullarını desteklemek amacıyla atama kontenjanlarının artırılması talepleri her geçen gün daha fazla gündeme gelmektedir. Ancak, 2025 yılı için beklentiler ve mevcut gelişmeler, tartışmaları da beraberinde getirmiştir.
Engelli Atama Talebi Meclis Gündeminde
Son dönemde mecliste tartışılan konulardan biri, EKPSS ile engelli memur alımının artırılması yönündeki taleplerdir. Özellikle 12 bin engelli atamasının 2023 yılı itibarıyla gerçekleştirilmemesi, engelli bireyler ve aileleri arasında ciddi bir hayal kırıklığına neden olmuştur. Bununla birlikte, komisyonda yapılan son görüşmelerde 20 bin engelli personel alım talebi masaya getirilmiştir. Ancak bu teklif, yapılan oylama sonucu reddedilmiştir. Bu durum, engelli bireylerin istihdamına yönelik çözümlerin hâlâ yeterince önceliklendirilmediği yönünde eleştirilere yol açmıştır.
Engellilerin İşgücüne Katılım Oranları
Türkiye’deki genel işgücüne katılım oranı %54,4 seviyelerinde iken, engelli bireylerin işgücüne katılım oranının yalnızca %22,1 olduğu belirtilmiştir. Bu oranlar, engellilerin istihdam sorunlarının aciliyetini ve bu alandaki reform ihtiyacını açıkça ortaya koymaktadır. Bu bağlamda, kamu kurumlarında engelli istihdam kotasının %6’ya çıkarılması gerektiği ifade edilmektedir. Halihazırda uygulanan %3’lük kota, artan ihtiyaçlar karşısında yetersiz kalmaktadır.
Komisyon Görüşmeleri ve Talepler
Mecliste yapılan komisyon toplantılarında, Gülcan Kaçmaz Sayyiğit ve Ali Karaoba’nın açıklamaları dikkat çekmiştir:
- Gülcan Kaçmaz Sayyiğit: Engellilerin bağımsız bir yaşam sürebilmesi için istihdamın kilit bir sorun olduğuna değinerek, EKPSS kapsamında en az 20 bin atama yapılması gerektiğini vurgulamıştır. Ayrıca, kamudaki engelli istihdam kotasının %6’ya çıkarılması talebini dile getirmiştir.
- Ali Karaoba: 2023 Şubat depreminden sonra engelli bireylerin sayısındaki artışa dikkat çekerek, 12 bin engelli memur alımı müjdesinin hayata geçirilmesi gerektiğini ifade etmiştir. Karaoba, bu konuda bir çalışma yapılıp yapılmadığını sormuş ve 2022 yılında verilen sözlerin yerine getirilmediğini hatırlatmıştır.
Bakanlık Açıklamaları ve Yeni Sistemler
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Vedat Işıkhan, engelli bireylerin istihdamına yönelik yeni bir sistem üzerinde çalışıldığını açıklamıştır. Bakanlık tarafından yürütülen proje kapsamında, İŞKUR Engelli Platformu yakın zamanda faaliyete geçirilecektir. Bu platform, engelli bireylerin iş bulma süreçlerini kolaylaştırmayı hedeflemekte ve özel sektörle kamu sektöründeki iş olanaklarına erişimi artırmayı amaçlamaktadır.
2025 Yılı İçin Beklentiler
2025 yılında engelli bireylerin kamu istihdamında daha fazla yer alması için şu başlıklar öne çıkmaktadır:
Politik Kararlılık ve Takip: Mecliste reddedilen önerilere rağmen, sivil toplum kuruluşları ve engelli bireylerin bu konudaki talepleri devam edecektir. Hükümetin ve bakanlıkların bu taleplere duyarlı bir şekilde yanıt vermesi beklenmektedir.
Artan Atama Kontenjanları: Kamu kurumlarının engelli personel istihdamı için daha fazla kontenjan ayırması beklenmektedir. Bu kapsamda, 12 bin kişilik önceki atama sözünün tutulması ve ilave alımlar yapılması umut edilmektedir.
Yasal Düzenlemeler: Engelli istihdam kotasının %6’ya çıkarılması, bu konudaki en önemli beklentilerden biridir. Bu düzenleme, kamu ve özel sektörde daha fazla engelli bireyin iş bulmasını sağlayabilir.
Yeni Dijital Platformlar: İŞKUR tarafından hayata geçirilecek dijital platformların etkili bir şekilde çalışması, engelli bireylerin işgücüne katılım oranını artırmada önemli bir rol oynayabilir.
